در مورد پرکاری مثانه و تکرر ادرار چه می دانید؟
در مورد پرکاری مثانه و تکرر ادرار چه می دانید؟
ما در بخش سلامت پورتال رنگی سعی می کنیم مطالب بروز در حوزه پزشکی و سلامت را برای شما کاربران عزیز گردآوری کنیم و در این مقاله برای شما خبری درمورد تکرر ادرار را گرداوری کرده ایم. با ما همراه باشید.
پرکاری مثانه چیست؟
اگر افزایش دفعات ادرار در طی روز بیش از ۸ بار و در طول شب بیش از ۲ بار همراه با فوریت‌های ادراری باشد، فرد دچار بیش فعالی یا پرکاری مثانه است. دکتر فرزانه شریفی اقدم جراح و اورولوژیست(متخصص کلیه و مجاری ادرار)، بیان کرد: پرکاری مثانه در زنان نسبت به مردان شایع است و حدود ۲۷-۳۵ درصد زنان، ۱۳-۱۵ درصد مردان درگیر این بیماری هستند. بیش فعالی مثانه معمولا یک نشانه تنها نیست، بدین معنا که این بیماری اکثرا با یک عارضه جدی‌تر همراه است. تکرر بیش از حد ادرار و احساس دفع ناگهانی ادرار و بی اختیاری ادراری اورژانسی می‌تواند ناشی از پرکاری مثانه باشد. مثانه بیش فعال یک بیماری آزار دهنده‌ای است که کیفیت زندگی اجتماعی بیماران را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
دلایل پرکاری مثانه
– بزرگ شدن پروستات.
– دیابت.
– بارداری.
– عفونت‌های ادراری.
– استرس و اضطراب.
– مصرف برخی از داروها.
لذا هنگامی که بیمار به متخصص مراجعه می‌کند ابتدا باید یک شرح حال از وی گرفته شود تا بتوان علت اصلی بروز این عارضه را متوجه شد. به عنوان مثال بیماری که درگیر پرکاری مثانه همراه با عفونت ادراری است برای تشخیص آن، نیاز است بیمار آزمایشات خاصی را انجام دهد، پزشک ممکن است تست ادرار، خون و یا سونوگرافی مثانه را لازم بداند. در مثانه پرکار در برخی مواقع تخلیه کامل ادرار انجام نمی‌شود، بنابراین باقی مانده ادرار در بدن باقی می‌ماند و می‌تواند باعث ایجاد عفونت در مثانه شود. ارتباط این عارضه با سنگ کلیه بسیار نادر است البته ممکن است سنگ از کلیه به مثانه افتاده باشد، اما پرکاری مثانه به تنهایی ارتباطی با بروز سنگ کلیه ندارد. سنگ کلیه با درد همراه است اما بیش فعالی مثانه دردناک نیست.
۲۷ تا ۳۵ درصد خانم‌ها علائم پرکاری مثانه دارند به عبارتی از هر ۳ یا ۴ نفر یک مورد درگیر این عارضه است و آمار منتشر شده مبنی بر این که از هر ۶ نفر یک نفر به این بیماری مبتلاست، صحت دارد.
خانم‌هایی که زایمان‌های متعددی را انجام داده‌اند و درگیر افتادی لگن و مثانه هستند به علت تضعیف دیواره‌ها و لایه‌ها، مثانه از آناتومی خود تغییر شکل پیدا کرده است و فرد بدون خللی در مثانه به دلیل مشکلی در این لایه‌های محافظ به پرکاری مثانه مبتلا می‌شود. همچنین هرچه به سن یائسگی نزدیک‌تر می‌شوند به علت تعییراتی که در بافت‌های دیواره مثانه، پایانه‌های عصبی، بافت‌های ماهیچه‌ای مثانه و کف لگن ایجاد می شود، فرد را مستعد به بیش فعالی مثانه می‌کند.
به گفته وی، کمبود هورمون استروژن لایه‌های کف لگن را نازک کرده و مثانه ضعیف شده و بیش فعالی رخ می‌دهد. همچنین مردانی که بیش از ۵۰ سال سن دارند و درگیر بزرگی پروستات هستند نیز در معرض خطر این عارضه قرار دارند. مشکلات دیگری چون دیابت، با تاثیراتی که روی حجم ادرار و عصب مثانه می‌گذارد فرد را مستعد بیش فعالی مثانه می‌کند. مثانه‌های پرکار به دنبال صدمه به نخاع یا بیماری‌های سیستم عصبی مانند ام اس، تومورهای سیستم عصبی، جراحی‌ها بر روی سیستم عصبی و در برخی بیماری‌ها مانند دیابت هم دیده می‌شود.
مشکلاتی که در ستون فقرات ممکن است رخ دهد مانند انحرافات، پوکی استخوان، اشکالاتی در کانال نخاعی و دیسک کمر همگی ممکن است بیمار را درگیر پرکاری مثانه کند. در حقیقت سیستم عصبی کنترل کننده مثانه از مغز به ناحیه ستون فقرات، یک سیستم عصبی پیوسته است و در طول این مسیر اگر قسمتی دچار اختلال شود، فرد مستعد بیش فعالی مثانه می‌شود.
در برخی افراد، موادغذایی کافئین‌دار، پر ادویه، اسیدی و نوشیدنی‌ها علایم را تشدید می‌کنند، بنابراین محدودیت‌های غذایی ممکن است سبب بهبود علایم شود. مایعات مضر برای این افراد، همچون نوشیدنی‌های کافئین‌دار (قهوه، چای)، خوردن غذاهای تند و فلفلی، و همچنین مصرف الکل سبب بدتر شدن وضعیت و علائم این مشکل در افراد می‌شود. تغییر سبک زندگی، انجام تمرین‌های مناسب، شیوه زندگی فعال و سالم همراه با اجتناب از نوشیدن مایعات و کنار گذاشتن سیگار و دخانیات از ابتلا به این عارضه جلوگیری می‌کند.
دلایل ابتلا به تکرر ادرار:
تکرر ادرار دلایل مختلفی دارد که در ادامه آنها را برای‌تان شرح داده‌ایم و راه‌های رها شدن از مشکلات گفته‌شده را هم با شما درمیان گذاشته‌ایم.
کوچک بودن مثانه
در برخی افراد مثانه کوچک است و نمی‌تواند حجم طبیعی ادرار را در خود نگه دارد. چنین افرادی با کمترین میزان ادرار باید مثانه را خالی کنند. کوچکی مثانه هم دلیل تکرر ادرار است و هم یکی از عوارض آن.
کسی که مجبور است حجم کم ادرار را تخلیه کند به مثانه اجازه نمی‌دهد حجم پیدا کند و مقدار بیشتری ادرار را در خود نگه دارد، بنابراین رفته‌رفته مثانه کوچک می‌شود و بی‌اختیاری ادرار به وجود می‌آید.
حالا چه کنیم؟
گاهی با رفتاردرمانی می‌توان مثانه را بزرگتر کرد؛ یعنی فرد هربار دقایقی ادرار را تحمل کند تا مقدار بیشتری در مثانه جمع شود. زمانی که مثانه خیلی کوچک باشد با جراحی بخشی از روده را به مثانه اضافه می‌کنند که این روش آخرین انتخاب برای درمان است.
کشش در مثانه
گاهی مثانه به دلایل مختلف ازجمله ضخیم شدن آن نمی‌تواند کشش و افزایش حجم داشته باشد. درحقیقت مثانه نمی‌تواند به شکل بادکنکی بزرگتر شده و ادرار بیشتری را نگه دارد. تا زمانی که شما از پس درمان مشکل اصلی برنیایید، نمی‌توانید میزان توالت رفتن‌ها و دفع ادرارتان را کاهش دهید.
حالا چه کنیم؟
با تمرین‌هایی می‌توان مثانه را بزرگ کرده و حجم آن را افزایش داد. لازم است فرد برای خود تعیین کند که مثلا هربار دقایقی دربرابر احساس اجبار تخلیه مثانه مقاومت کند، بعد از مدتی زمان مقاومت دربرابر تخلیه مثانه را بیشتر کند؛ هرچه فرد زودتر ادرار را تخلیه کند دیرتر درمان خواهد شد. اگر در انجام این تمرین‌ها جدی باشید، می‌توانید به هرچه زودتر برطرف شدن مشکل‌تان امیدوار باشید.
عفونت‌های مثانه و مجرای ادراری یکی از علل ایجاد تکرر ادرار می باشد.
مثانه بیش‌فعال
مثانه برخی افراد لرزش‌های بیش از حد یا منقبض شدن‌های خودبه‌خودی دارد. در این مورد فرد به‌طور ناگهانی احساس نیاز به دستشویی احساس می‌کند و اگر سریع مراجعه نکند ممکن است لباس خود را خیس کند.
حالا چه کنیم؟
برای درمان این مورد ممکن است دارودرمانی درنظر گرفته شود؛ داروهایی تجویز می‌شوند که لرزش‌ها و انقباضات خودبه‌خودی را مهار کرده و تکرر ادرار را درمان می‌کنند.
درصورتی‌که داروهای دیگری را مصرف می‌کنید از پزشک‌تان در مورد احتمال تداخل داروهای جدید با آنچه پیش از این مصرف می‌کردید سوال کنید.
اگر تکرر ادرار دارید، نباید خوددرمانی کنید یا سرسری از کنار آن بگذرید؛ اول باید با کمک پزشک‌تان علت را پیدا کرده و بعد درمان مناسب با آن را انتخاب کنید.
مثانه عصبی
بیماری‌های زمینه‌ای مثل MS، پارکینسون، سکته یا تومور مغزی، دیسک‌های درمان نشده، آسیب‌های نخاعی و. . . ممکن است سبب شوند مثانه تحت فشار قرار گیرد. درواقع این بیماری‌ها می‌تواند تحریک‌پذیری مثانه را بالا برده و موجب تکرر ادرار شود.
حالا چه کنیم؟
با درمان یا کنترل بیماری‌های زمینه‌ای می‌توان فشار مثانه را کم کرد. گاهی ممکن است براساس علت بیماری زمینه‌ای و بررسی نوار مثانه، تجویز دارو یا جراحی نیاز باشد.
مثانه‌های حساس
به‌طور طبیعی پس از پرشدن مثانه تا حجم ۱۵۰سی‌سی فرد احساس ادرار را درک می‌کند؛ در افرادی که به علت مثانه حساس دچار تکرر ادرار هستند احساس ادرار حتی با حجم ۲۰سی‌سی و چند قطره هم درک می‌شود.
حالا چه کنیم؟
همیشه درمان‌های تهاجمی یا دارویی نیستند که می‌توانند به حل مشکل شما کمک کنند، گاهی ریش و قیچی دست خودتان است و خود شما هستید که با تمرین و مقاومت می‌توانید اوضاع را بهتر کنید. به همین دلیل برای درمان این مشکل باز هم رفتاردرمانی درنظر گرفته می‌شود؛ یعنی فرد به‌اصطلاح حرف مثانه را گوش نکرده و در مقابل رفتن به دستشویی مقاومت کند. پس خسته نشوید و تلاش کنید هر روز یک قدم به جلو بروید.
عفونت‌ها
عفونت‌های مثانه یا مجاری ادراری ممکن است سبب تکرر ادرار حاد یا مزمن شوند. اگر عفونت یکباره رخ دهد، تکرر ادرار حاد و اگر عفونت مزمن بوده و ماه‌ها وجود داشته باشد تکرر ادرار مزمن را ایجاد می‌کند.
حالا چه کنیم؟
مسلما رعایت مسائل بهداشتی از عفونت‌ها جلوگیری می‌کند، به علاوه درمان عفونت هم می‌تواند تکرر ادرار را درمان کند. نوشیدن آب فراوان هم می‌تواند در این رابطه موثر باشد.
استرس و اضطراب
مسائل روانی می‌توانند در ایجاد تکرر ادرار نقش داشته باشند. افرادی که مدام تحت استرس هستند نیاز بیشتری به دستشویی احساس می‌کنند و ممکن است به تکرر ادرار مبتلا شوند.
حالا چه کنیم؟
مراجعه برای درمان و کنترل استرس می‌تواند موثر باشد. به علاوه فرد نباید بر ادرار خود تمرکز کرده و به لحاظ روانی، ذهن خود را به خاطر این مساله مغشوش کند. مشغولیت ذهنی نسبت به تکرر ادرار بیشتر این قضیه را تشدید می‌کند.
وسواس ادراری
این علت هم به مسائل روانی برمی‌گردد و در افرادی که وسواس ادراری دارند، دیده می‌شود. باید بدانید هرچه به مثانه بیشتر متمرکز و حساس بوده و استرس داشته باشیم، مثانه تحریک‌پذیرتر خواهد بود. پس در این مورد هم خود شما هستید که به جای استفاده از داروها می‌توانید برای حل شدن این مشکل قدم بردارید.
حالا چه کنیم؟
شخص باید با راهنمایی متخصص، وسواس خود را حل کرده و درک کند حساسیت بیش از حد نسبت به پاکی سبب مشکلاتی نظیر تکرر ادرار خواهد شد.
مثانه بیش‌فعال یکی از دلایل تکرر ادرار است.
اگر با توالت قهرید حواس‌تان باشد
همیشه اشتباهاتی که در مراقبت از کلیه‌های‌تان انجام می‌دهید، باعث مقیم شدن‌تان در توالت نمی‌شوند. گاهی شما چنین مشکلی که ساختار کلیه‌ها یا مثانه‌تان باعث آن شده است را به ارث می‌برید. اما در هر حال، نگه‌داشتن ادرار و قهر بودن با توالت هم نمی‌تواند در بیمار شدن کلیه‌ها و مثانه شما بی‌اثر باشد.
چندبار دستشویی می‌روید ؟
تکرر ادرار و عکس آن کم‌ادراری هر دو به لحاظ تشخیص و درمان مهم است و باید نسبت به آنها آگاهی داشت. تکرر ادرار زمانی رخ می‌دهد که فرد کمتر از حد طبیعی ادرار می‌کند؛ یعنی در طول شبانه روز کمتر از ۷ یا ۸ بار و با حجم خیلی کم تخلیه مثانه دارد.
چقدر مایعات می‌نوشید؟
برخی افراد هم هستند که مایعات کمی می‌نوشند اما حجم ادرار خیلی زیاد است و اصطلاحا به پرادراری مبتلا هستند. این افراد حتما باید از لحاظ عملکرد کلیه مورد بررسی قرار گرفته و چکاپ شوند زیرا ممکن است اختلالات عملکردی کلیه ازجمله کم کاری کلیه وجود داشته باشد.
کلیه‌های‌تان سالم است؟
نارسایی‌های کلیوی درباره کم‌ادراری یا پرادراری نقش اساسی دارند. نارسایی‌های کلیوی در مراحل اولیه نشانه‌ای ندارند و فرد تا زمانی که ۵۰ درصد یا بیشتر مورد تخریب یا نارسایی قرار نگرفته باشد علائمی ندارد. حتی گاهی عملکرد یک کلیه کاملا از بین می‌رود اما فرد هنوز از آن بی‌اطلاع است.
این نشانه‌ها را دارید؟
زمانی که بیش از ۵۰درصد تخریب و نارسایی در کلیه به وجود می‌آید نشانه‌هایی مانند درد، زردی پوست، رنگ پریدگی، بی اشتهایی، کاهش وزن، خستگی مزمن و. . . خود را نشان می‌دهند که شاید این زمان برای درمان و پیگیری بسیار دیر باشد، بنابراین لازم است نسبت به این موضوع آگاه بود و توجه کافی داشت.
زندگی رنگی با پورتال رنگی
دیدگاه بگذارید